Wat zijn ook alweer hondsdagen?

Met de hondsdagen wordt een bepaalde weersperiode bedoeld, om precies te zijn is het de periode tussen 20 juli en 20 augustus. Vroeger waren deze vier weken de warmste tijd van het jaar. En het woord hondsdagen heeft niets te maken met honden, maar met de oude uitspraak van toen: ondeweer, wat heel slecht weer betekent. Je weet immers wat we bedoelen als we zeggen dat het hondenweer is. Heel slecht weer, dus.

De tekst gaat onder de afbeelding verder.

Vanaf 1887 kon je tijdens de hondsdagen vaartochtjes maken met rederij Fop Smit naar bijvoorbeeld Rotterdam. @ Regionaal Archief Dordrecht

We gaan even naar Egypte

Nu zou je bij hoogzomer niet bepaald denken aan zeer slecht weer. Om dat uit te leggen gaan we even naar het oude Egypte. De boeren daar hoopten in juli en augustus op het moment dat de Nijl zou overstromen zodat de akkers onder water kwamen en daarna een vruchtbaar laagje slib achterliet. Zo'n twee weken voor dat moment aanbrak, kon je in de ochtend aan de horion de ster Sirius zien. Die hoorde bij het sterrenbeeld Grote Hond. Zo begon dus de benaming hondsdagen voor de periode van half juli tot half augustus.

De tekst gaat onder de afbeelding verder.

In 1912 was er tijdens de hondsdagen in Dordrecht de Tentoonstelling Dordrecht en Omstreken. Linksboven de foto 'Een jolige dag' tijdens de kermis op het oude veemarktterrein, richting Cornelis de Wittstraat. Rechtsboven de affiche van de tentoonstelling en de foto onder is gemaakt van het feestterrein tussen de Oranjelaan, Riouwstraat en Sumatrastraat. Rechts zie je de huizen van de Sumatrastraat naar het zuidoosten gezien, het hoekhuis helemaal achterin staat op de hoek met de Riouwstraat (nog onbebouwd), vanaf links tot ver aan de horizon de Noordendijk. @ Regionaal Archief Dordrecht

Een tikkie bijgeloof

Er zijn veel Nederlandse boerenwijsheden die met het weer te maken hebben en ook de hondsdagen komen in veel weerspreuken (en een tikkie bijgeloof) voor. We zetten er een paar op een rij:

Regent het op St. Margriet (20 juli), dan zie je zes weken de zomer niet.
Of:
Als Margriet (20 juli) pist in het riet, zes hele weken boerenverdriet.
En:
Zijn de hondsdagen helder en klaar, verwacht dan maar een gunstig jaar.
Of:
Komen de hondsdagen met veel regen, dan gaan we slechte tijden tegen.

De tekst gaat onder de foto verder.

De jaarlijkse Hoffeesten met links de affiche voor het feest in 1955. De foto boven is in Het Hof gemaakt tijdens het Hoffeest in 1972 en de foto onderin is gemaakt in de Johan de Wittstraat tijdens een optocht van een Hoffeest in 1957. @ Regionaal Archief Dordrecht

Honden aangelijnd

Heel vroeger dachten Nederlanders overigens dat de hondsdagen wel degelijk met honden te maken hadden. Zo kon je in 1826 je hond niet vrij laten rondlopen in Gelderland. En in sommige andere gebieden werden honden gemuilkorfd. Alles uit angst voor hondsdolheid tijdens de hondsdagen. En dat terwijl die twee helemaal niets met elkaar te maken hebben!