Je eigengebakken rozijnen-krentenbrood

Een waarschuwing vooraf: heb je eenmaal een sneetje van je eigengebakken rozijnen-krentenbrood op, dan wil je nooit meer anders. Onderstaand recept is eenvoudig te maken, maar heeft Weekendkokkie wel veel oefening gekost. Dat is alleen maar fijn, want al die mislukkingen hebben wij dus voor onze rekening genomen. We leggen graag uit waarom het wijs is om bepaalde dingen te doen of juist te laten.

De tekst gaat onder de foto verder.

Rozijnen (l) worden gemaakt van grote druivensoorten. Krenten (r) worden gedroogd van hele kleine blauwe druiven. Hoe donkerder de kleur des te zoeter is de krent.

Over krenten en rozijnen

Veel mensen lusten wel rozijnen, maar zijn niet dol op krenten omdat ze die te hard vinden. Zou je een brood bakken met alleen maar rozijnen, dan moet je er minder van in je brood doen. Rozijnen zijn namelijk zacht en grote hoeveelheden ervan in je brood maken het te papperig. Krenten zijn kleiner en steviger en een fifty-fifty hoeveelheid rozijnen en krenten levert een prima resultaat op. Dat 'harde' van de krenten raak je kwijt door ze winddroog te maken. Dat leggen we straks uit.

De tekst gaat onder de foto verder.

Als je nog niet zo'n ervaren krentenbrodenbakker bent, kies dan een broodbakblik dat lekker breed is.

Over je bakblik

Een krentenbrood is door de rozijnen en krenten zwaar in gewicht. Bak je als beginneling een krentenbrood in een gewoon formaat (smal) broodblik, dan heb je kans dat je brood aan de lange zijde gaat scheuren als je het na het bakken uit het blik haalt om af te koelen. Het nog warme en zachte brood kan dan door zijn eigen gewicht inzakken. Beter is om een bakblik je kiezen dat wijder is waardoor het brood niet zo hoog rijst en je dus grotere, bredere boterhammen krijgt.

De tekst gaat onder de foto verder.

Vruchtenbroodpoeder geeft een heerlijke smaak aan je krentenbrood.

Dit heb je nodig voor een krentenbrood

500 gram rozijnenbroodmix of krentenbroodmix
50 gram geel vruchtenbroodpoeder
15 gram instant gist
1 zakje vanillesuiker
175 gram koud (maar niet ijskoud) water
175 gram koude (maar geen ijskoude) melk
175 gram krenten (winddroog)
175 gram rozijnen (winddroog)
40 gram ongezouten zachte roomboter

scheutje zonnebloemolie
1 losgeklopt ei met een snuf zout (om te bestrijken)

en verder

1 breed (brood)bakblik van ongeveer 2750 ml
deegkrabber of pannenlikker
bakpapier
kwast om in te vetten
plastic vershoudfolie
keukenmachine met deeghaak of handmixer met deeghaken
rooster om brood op te laten afkoelen

Over de ingrediënten

Je kunt natuurlijk een krentenbrood bakken van gewone (patent)bloem, maar dan krijg je eigenlijk een witbrood met rozijnen en we willen juist dat krentenbrood-achtige. Rozijnenbroodmix is alvast een stukje op smaak gebracht en bevat ook rijsmiddel wat je brood minder compact maakt. Ook het vruchtenbroodpoeder heeft enzymen die het brood luchtiger maken en dat bovendien zorgt voor die echte krentenbroodsmaak.
Rozijnenbroodmix en vruchtenbroodpoeder kun je bijvoorbeeld kopen in de molenwinkel van molen Kyck over den Dyck op de Noordendijk in Dordrecht. Goed gesorteerde supermarkten verkopen het ook (bijvoorbeeld van Robèrt van Beckhoven).

Daar gaan we

Een dag van tevoren gaan we eerst de krenten en rozijnen bakklaar maken: Doe de rozijnen en de krenten in een kom en giet er lauw water op tot ze helemaal onder staan. Laat ze 10 minuten wellen en doe ze dan in een vergiet. Laat je vergiet met de rozijnen en de krenten erin 24 uur drogen. Zet het vergiet gewoon op het aanrecht of elders in je keuken, zo maak je ze winddroog.

De dag erna

Doe de rozijnenbroodmix, vruchtenbroodpoeder, gist en vanillesuiker in een deegkom. Doe er de melk en het water bij en kneed op de laagste stand op je gemak een deeg in 10 minuten tijd. Voeg na 6 minuten kneden de zachte roomboter toe en mix het in 2 minuten tijd door het deeg. Voeg dan de krenten en rozijnen toe en kneed ze erdoor, nog steeds op de laagste stand tot je de 10 minuten vol hebt. De rozijnen en krenten niet langer dan 3 minuten erdoor mixen anders gaan ze teveel stuk.
Schraap zonodig het deeg van de kneedhaak met een krabber of pannenlikker, maar raak verder niet aan met je handen. Sluit de deegkom direct af met een stuk plasticfolie en laat de kom op een warme plek 70 minuten staan bij de kachel of in de warme keuken. (Weekendkokkie gebruikt altijd een omgedraaide plastic opbergdoos als rijskast met daarin een schaaltje heet water)

De tekst gaat onder de foto verder.

Zet een plastic box (zonder deksel) als een huisje over je deeg, desnoods met een kommetje kokend water ernaast en je hebt een simpele en goedkope rijskast.

Na 45 minuten

Als je deeg na 45 minuten nog niet erg gerezen is (of misschien helemaal niet) zet er dan een nieuw schaaltje of kannetje kokend water pal naast. Laat het hete kannetje desnoods contact maken met de deegkom door ze tegen elkaar aan te zetten.

Vet ondertussen het bakblik in met zonnebloemolie. Knip een vel bakpapier op maat en bekleed de lange kant van je bakblik met bakpapier. Knip eventuele lange flappen kort want anders blijven die straks aan de bovenkant van je brood plakken en dan kleurt het niet mooi donker.

Na 70 minuten

Kluts een ei in een kopje met een snuf zout.
Druppel wat zonnebloemolie op je aanrecht en smeer het met beide handen uit. Smeer ook je deegkrabber of pannenlikker dun in met olie. Zet de broodvorm alvast naast je klaar.
Haal het deeg met de deegkrabber of pannenlikker uit de kom en leg het op je ingevette stukje aanrecht.

Druk met twee vuisten de lucht uit het deeg. Bonk niet te hard want dan plet je de rozijnen en dat moet niet. Haal de deeglap met twee handen van het aanrecht en laat hem weer vallen en bonk dan weer voorzichtig. Probeer het deeg ondertussen tot een rechthoek te vormen die ongeveer de lengte heeft van je bakblik.

De tekst gaat onder de foto verder.

Hou je bakblik bij de hand zodat je weet hoe breed je deegstuk ongeveer moet zijn.

Blijf niet eindeloos met het deeg aan het kneden en knijpen. Twee keer niet al te hard met je vuisten erover is voldoende en 1 of 2 keer het deeg van het aanrecht lichten en het tot een ietwat rechthoekige lap vormen is ook voldoende. Dit duurt allemaal hooguit een minuutje of zo.
Pak de bovenkant van het deeg en vouw de flap terug tot iets minder dan de helft. Pak nu de onderkant van het deeg en vouw dit helemaal tot over de bovenkant.
Pak het deegstuk op en vorm het tussen je handen tot je een rechthoek hebt met de naad van onderen en laat het op je bakpapier zakken in je bakblik.
Smeer de bovenkant van het deeg in met het losgeklopte eigeel.

Nu moet het deeg in het bakblik opnieuw rijzen, deze keer 70 minuten en weer op een warme plaats. Na ongeveer 45 minuten moet het deeg behoorlijk gerezen zijn. Zo niet, zorg dan weer voor een warmere omgeving zoals een schaal of kannetje heet water in de nabijheid.

Verwarm ondertussen de oven tot 160-165 graden. Dat komt nogal nauw. Je weet zelf wel of je een oven hebt die 'snel' is of 'lui'. Brood kan heel gemakkelijk verbranden, dus liever iets lagere temperatuur dan een te hoge.
Schuif het bakblik op het rooster in het midden van de oven en laat het 40-45 minuten bakken.
Kijk na ongeveer 35 minuten even snel hoe de kleur zich ontwikkelt. Als je oven een ongelijke hitteverdeling heeft, is het misschien nodig het bakblik te draaien. Doe dat dan snel en maak vlug de ovendeur weer dicht.

Haal het krentenbrood met je ovenwanten aan uit de oven en draai het bakblik direct boven het afkoelrooster om. Laat het brood op het rooster glijden en verwijder direct het bakpapier. Laat het brood helemaal afkoelen. Dat duurt echt wel een paar uur want de rozijnen zorgen dat het brood lang warm blijft. Als je warm krentenbrood gaat snijden, trek je er gaten in. Dus beheers je en laat het helemaal afkoelen.
Maar als dan eindelijk het moment is aangebroken, dan weet Weekendkokkie uit ervaring dat er geen houden meer aan is. Eet smakelijk!