Vandaag is er een demonstratie bij de Dordtse rechtbank (in 1986)

Steun voor verdachten van gewelddadige actie

Tientallen antifascistische jongeren staan vandaag op 8 april, maar dan in 1986, op de stoep van de rechtbank in het Steegoversloot. Zij houden een demonstratie omdat elf gelijkgestemden betrokken zouden zijn bij een uit de hand gelopen actie om een besloten vergadering van de Centrumpartij en Centrum Democraten in een Kedichems hotel te verstoren. De politie houdt het nauwlettend in de gaten. Een vrachtwagen komt aanrijden, wordt omgebouwd tot podium en er klinkt al snel punkmuziek in de straat, die uiteindelijk wordt afgezet. Het komt niet tot ongeregeldheden.

De tekst gaat onder de foto verder.

In het Steegoversloot ziet het er op a pril 1986 grimmiger uit dan het uiteindelijk werd. @ Regionaal Archief Dordrecht

Rechtse toenadering leidt tot terreur

Dat was een week eerder wel anders. Cynisch genoeg zou je kunnen spreken van een botsing tussen linkse terreur en rechtse ‘vredesbesprekingen’, op 29 maart 1986 in hotel Cosmopolite in Kedichem. Hans Janmaat, toenmalig voorman van de Centrum Democraten, was twee jaar eerder in dezelfde functie door de Centrumpartij op een zijspoor gezet. Een paar maanden later richtte hij Centrum Democraten op, een afsplitsing van de Centrumpartij. Beide partijen zochten tijdens die bijeenkomst toenadering tot elkaar, aangezien Janmaat als gematigder politicus de enige kans op succes bij de verkiezingen leek.

De tekst gaat onder de afbeelding verder.

Een affiche met het wensenlijstje van centrum Democraten. @ WikiCommons

Stenen, tegels, brandbommen en molotovcocktails

Linkse activisten zien in deze vergadering een ideale kans om het rechtse gedachtegoed aan de kaak te stellen. Dat doen ze echter niet bepaald op vreedzame wijze. Met stenen en tegels worden ruiten ingegooid. Er worden onder meer brandbommen naar binnen gegooid, met als gevolg dat het hotel tot de grond toe afbrandt. Bij haar poging het pand te ontvluchten raakt Wil Schuurman, de latere echtgenote van Janmaat, blijvend invalide. Janmaat, die later beweerde dat er ook met molotovcocktails werd gegooid, wist dankzij aan elkaar geknoopte lakens vanaf de eerste verdieping te ontsnappen.

De tekst gaat onder de foto verder.

Agenten zijn alert bij de ingang van de Dordtse rechtbank in het Steegoversloot. @ Regionaal Archief Dordrecht

Woedende dorpsbewoners

Beide partijen hadden uit angst voor protesten de locatie van hun vergadering geheim gehouden, maar door de organisator vanaf zijn huis naar Kedichem te volgen, kwamen uiteindelijk honderden activisten naar het hotel toe. Woedende dorpsbewoners kwamen verhaal halen bij de actievoerders. 66 van hen die zich uit de voeten probeerden te maken, werden op de Rivierdijk door de politie klemgereden en aangehouden. Uiteindelijk worden er 72 mensen aangehouden.

De tekst gaat onder de foto verder.

Hans Janmaat op televisie. @ WikiCommons

Nasleep van de gebeurtenissen

Van het elftal verdachten dat op 8 april 1986 voor de rechter moet verschijnen, worden er zes die dag nog vrijgelaten. Vijf anderen worden langer vastgehouden, maar mogen uiteindelijk ook gaan. Uiteindelijk wordt er van de activisten niemand gestraft voor de gebeurtenissen in Kedichem.
Anders dan Wil Schuurman, die dermate ongelukkig ten val komt dat haar been moet worden geamputeerd. Als politica zat ze vier jaar namens de Centrum Democraten in de Tweede Kamer. In 1998 valt het doek voor de partij, die dan uit het parlement verdwijnt. Schuurman trouwt in 1996 met Janmaat, die in 2002 op 67-jarige leeftijd overlijdt.
Ondanks de hardnekkige kritiek en uitsluiting die Janmaat gedurende zijn politieke carrière te verduren had, is het geluid dat hij namens een relatief kleine, maar bepaald niet onaanzienlijke achterban vertolkte bepaald niet verstomd in de Nederlandse politiek.

De tekst gaat onder de foto verder.

Het hotel in Kedichem na het uit de hand gelopen protest door actievoerders. @ WikiCommons

Hoteleigenaar komt om het leven

Een ander, minder bekend geworden slachtoffer van de gebeurtenissen in Kedichem was de eigenaar van hotel Cosmopolite. Zijn hotel was compleet vernield en de schade liep in de tonnen. Twee maanden later kwam hij om het leven toen hij werd aangereden door een laadschop bij de nieuwbouw van zijn hotel, dat uiteindelijk nog tien jaar zou bestaan. Sinds 2017 heet het hotel Aan de Linge.